Jawapan bagi Pertanyaan Lisan PL207 dan PL208

Rumusan Bacaan

📖 Masa membaca: 7 minit
📊 Bilangan kata: 1,443 kata

YANG BERHORMAT DR. AWANG HAJI MAHALI BIN HAJI MOMIN

SOALAN:

YANG BERHORMAT DR. AWANG HAJI MAHALI BIN HAJI MOMIN meminta MENTERI DI JABATAN PERDANA MENTERI menyatakan apakah tindakan yang boleh diambil bagi memastikan pentadbiran negara lebih cekap dan berkesan? Ini mengambil kira hanya 54% daripada 48 agensi Kerajaan menerima satu bintang, seperti mana yang dinyatakan Menteri di Jabatan Perdana Menteri dan Menteri Pertahanan II semasa Mesyuarat Pertama dahulu.

YANG BERHORMAT DR. AWANG HAJI MAHALI BIN HAJI MOMIN meminta MENTERI DI JABATAN PERDANA MENTERI menyatakan bolehkah Kementerian menyatakan agensi-agensi manakah yang telah menerima penarafan 4 bintang serta contoh faktor kejayaan utama yang boleh dijadikan sebagai rujukan oleh agensi lain untuk meningkatkan prestasi? Ini mengambil kira dalam penilaian 3PSA hanya dua agensi kerajaan yang mencapai penarafan 4 bintang.

YANG BERHORMAT MENTERI DI JABATAN PERDANA MENTERI

JAWAPAN:

Yang Berhormat Yang Di-Pertua

بسم الله الرحمن الرحيم السلام عليكم ورحمة الله وبركاته

Kaola terlebih dahulu mengucapkan terima kasih kepada Yang Berhormat Dr. Awang Haji Mahali bin Haji Momin di atas dua (02) pertanyaan berkaitan dengan Program Penggredan Prestasi Sektor Awam Melalui Penarafan Bintang, atau ringkasnya 3PSA, iaitu mengenai tindakan yang boleh diambil bagi memastikan pentadbiran negara lebih cekap dan berkesan terutamanya mengambil kira terdapatnya agensi Kerajaan yang hanya menerima satu bintang, dan seterusnya contoh-contoh faktor kejayaan agensi yang telah menerima penarafan 4 bintang.

Yang Berhormat Yang Di-Pertua, Izinkan Kaola untuk menjawab kedua-dua soalan yang berhubungkait itu.

Jabatan Perdana Menteri melalui Jabatan Perkhidmatan Pengurusan (MSD), melaksanakan 3PSA sebagai salah satu mekanisme untuk memperkukuh urustadbir agensi-agensi kerajaan. Penilaian ini merangkumi aspek utama seperti Perancangan Strategik, Pembaharuan dan Penambahbaikan, Pengurusan Sumber Manusia serta Pemedulian Pelanggan, dengan penekanan kepada pendekatan berasaskan bukti dan pencapaian (evidence and results-based). Sehingga Tahun Kewangan 2023/2024, sebanyak dua (2) agensi berjaya mencapai penarafan empat (4) bintang, iaitu tahap Sangat Baik, iaitu:

• Jabatan Perkhidmatan Makmal, Kementerian Kesihatan; dan

• Pejabat Suruhanjaya Perkhidmatan Awam, Jabatan Perdana Menteri.

Pencapaian ini mencerminkan tahap kecemerlangan dalam pelbagai aspek pengurusan dan penyampaian perkhidmatan awam. Antara faktor kejayaan utama agensi-agensi ini yang boleh dijadikan rujukan bagi agensi lain termasuklah:

1. Kepimpinan Proaktif dan BerwawasanPengurusan tertinggi memainkan peranan utama dalam menetapkan hala tuju strategik, memacu budaya prestasi, serta menerapkan semangat inovasi dan tanggungjawab bersama di semua peringkat organisasi.

2. Perancangan Strategik yang Jelas dan DiukurPenyediaan pelan strategik yang selaras dengan hala tuju dasar Kementerian dan Jabatan serta kebangsaan, disokong oleh penggunaan penunjuk prestasi utama (KPI) yang jelas dan relevan yang dapat mengukur keberkesanan dan keberhasilan perkhidmatan.

3. Pelaksanaan Program Penambahbaikan Berasaskan Kitaran Dasar (Policy Cycle)Program pembaharuan dan penambahbaikan dilaksanakan secara terancang, meliputi empat (4) kitaran dasar, iaitu perancangan; pelaksanaan; pemantauan dan penilaian.

4. Pemerkasaan Sumber Tenaga ManusiaPengurusan dan pembangunan sumber manusia yang berkesan, dengan penekanan kepada peningkatan kemahiran melalui latihan berterusan, penglibatan dalam pemantauan dalaman, serta penyertaan aktif dalam usaha penambahbaikan.

5. Fokus kepada Kualiti Penyampaian PerkhidmatanPenekanan diberikan kepada penyampaian perkhidmatan yang konsisten dengan dokumen Tekad Pemedulian Orang Ramai (TPOR) dan Manual Prosedur Kerja (MPK), di mana pelaksanaan proses kerja adalah selaras seperti yang didokumenkan. Sistem aduan dan maklum balas pelanggan juga berfungsi dengan berkesan, manakala Kaji Selidik Tumpuan Pelanggan (KSTP) dilaksanakan secara berkala dan dipantau secara konsisten, dengan dapatan yang diperoleh dimanfaatkan sebagai asas kepada usaha penambahbaikan berterusan.

6. Komitmen Berterusan terhadap Budaya KecemerlanganPelaksanaan sistem pemantauan dalaman yang teliti melalui pelbagai kaedah seperti mesyuarat pengurusan atasan, pelantikan pegawai fokal dan penyediaan laporan tahunan. Di samping itu, agensi menerapkan komitmen terhadap budaya penambahbaikan, yang didukung oleh semangat kerja berpasukan serta keterbukaan terhadap maklum balas bagi memperkukuh prestasi perkhidmatan secara menyeluruh dan berterusan.

Agensi-agensi ini menunjukkan bahawa kejayaan bukan sekadar hasil daripada pelaksanaan sistem dan prosedur, tetapi didorong oleh komitmen kepimpinan, penglibatan warga kerja, dan keupayaan untuk beradaptasi dengan keperluan semasa, termasuk memanfaatkan teknologi serta menjaga kepentingan pelanggan secara menyeluruh.

Selanjutnya, pada mengambil kira akan pencapaian penilaian 3PSA, yang menunjukkan hanya 54% daripada 48 agensi kerajaan memperoleh satu bintang, ini terus menekankan kepentingan bagi intervensi yang lebih menyeluruh dan bersasar (targeted). Ke arah ini, selain penganjuran program-program bagi meningkatkan kecekapan dan keberkesanan agensi Kerajaan, seperti pemantauan Tekad Pemedulian Orang Ramai (TPOR), pengendalian aduan orang ramai, penelitian semula proses-proses kerja, Jabatan Perdana Menteri melalui Jabatan-Jabatan berkaitan terus sahaja melaksanakan pelbagai inisiatif strategik terkini selaras keperluan semasa seperti:

• Pertama, pengukuhan Pelaksanaan 3PSA sebagai diagnostic tools yang sentiasa relevan dan mendukung Perkhidmatan Awam yang progresif. Antaranya, Penilaian Sendiri (Self-Assessment) 3PSA agensi Kerajaan bagi mengenal pasti bidang-bidang atau skop 3PSA yang memerlukan penambahbaikan serta merangka tindakan pembaikan awal. Seterusnya, sesi semakan Checkpoint (mid-term review) 3PSA turut dilaksanakan untuk memastikan komitmen agensi melaksanakan tindakan pembaikan secara konsisten.

• Kedua, melalui inisiatif Transformasi Sistem Kerja (TSK)Agensi disarankan untuk menyusun semula proses kerja sedia ada agar pemberian perkhidmatan menjadi lebih mudah, berkesan dan mesra pelanggan. Penekanan diberikan kepada penyelarasan proses (streamlining) termasuklah menambahbaik TPOR, pengintegrasian perkhidmatan, serta peningkatan kepuasan pelanggan.

• Ketiga, pengwujudan sistem e-Pemudulian Pelanggan (e-PP)Bagi memudahkan pengumpulan data semasa serta memperkukuh keupayaan sistem dalam pemantauan dan penilaian (M&E), data analytics, meramal dan merancang (forecasting & planning) serta menganalisa tren (trend analysis) penyampaian perkhidmatan agensi-agensi kerajaan. Sistem ini merupakan platform digital hasil kerjasama dengan EGNC, yang menggunakan platform Talian Darussalam (TD123) dan akan dilaksanakan secara berfasa. Fasa 1 melibatkan penghijrahan tiga (3) program kepada sistem online: iaitu Kaji Selidik Tumpuan Pelanggan (KSTP) yang kini dikenali sebagai Pemudulian; Pengendalian Aduan Orang Ramai; dan Tekad Pemedulian Orang Ramai (TPOR). Modul pertama, iaitu Pemedulian, telah dilancarkan pada 5hb. Julai 2025, bagi membolehkan orang ramai memberi maklum balas terhadap kualiti perkhidmatan agensi Kerajaan secara atas talian, dengan Fasa Pertama Pemudulian ini menumpukan agensi-agensi Kerajaan yang banyak berdepan dengan orang ramai. Pelaksanaan e-Aduan dan e-TPOR akan dilaksanakan di peringkat seterusnya.

• Keempat, pemerkasaan Kaedah Pendekatan Awam (Regular Public Engagement, RPE)Melalui perancangan untuk membangunkan portal khusus yang membolehkan maklum balas diperolehi secara langsung (real time) terhadap sebarang cadangan pembaharuan dasar dan peraturan yang akan diperkenalkan oleh agensi-agensi Kerajaan. Program ini adalah bagi menggalakkan penglibatan pihak berkepentingan dalam sama-sama menyumbang kepada pembentukan dasar dan program Kerajaan.

• Kelima, memupuk budaya inovasi dalam Perkhidmatan AwamSeperti penganjuran Anugerah Inovasi Perdana (AIP) untuk memberi penghargaan dan pengiktirafan kepada agensi-agensi kerajaan yang berjaya melaksanakan usaha-usaha penambahbaikan dan pembaharuan (inovasi) dalam urustadbir baik (good governance) dalam Perkhidmatan Awam Negara Brunei Darussalam. Dalam pada itu, perancangan giat dijalankan bagi membangun rangka kerja ke arah pewujudan innovation ecosystem yang mampan di dalam Perkhidmatan Awam, yang antaralain akan membuka ruang luas kepada agensi Kerajaan untuk menghasilkan pembaharuan dan meningkatkan penambahbaikan melalui projek dan program yang inovatif.

• Keenam, program pembangunan kapasiti sumber manusiamemfokuskan kepada latihan berstruktur yang berasaskan kompetensi, khususnya dalam bidang kepimpinan, penyampaian perkhidmatan, pengurusan perubahan dan digital turut diberi keutamaan. Bagi memastikan latihan yang disediakan akan sentiasa selaras dengan keperluan sebenar agensi-agensi Kerajaan, program-program latihan adalah hasil Institut analisis keperluan latihan (Learning Needs Analysis).

Usaha-usaha ini adalah selaras dengan komitmen Kerajaan untuk memperkukuh sistem pentadbiran Perkhidmatan Awam yang berkualiti, responsif dan memenuhi keperluan rakyat, ke arah merealisasikan matlamat Wawasan Brunei 2035 untuk meningkatkan taraf hidup rakyat.

Sekian saja yang dapat Kaola sampaikan. Terima kasih.